Randenrijk: met steun van Biobest

Doelstellingen

Functionele agrobiodiversiteit als sleutel tot duurzame landbouw

Binnen Randenrijk hebben we als doel de functionele agrobiodiversiteit (FAB) in de Wase Polder te verhogen door het aanleggen van bloeiende akkerranden en struweeltjes die natuurlijke plaagbestrijders aantrekken. Het streven is om bloemenranden te integreren in de bedrijfsvoering van boeren door de randen landbouwkundig te optimaliseren en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te reduceren. Er worden proeven aangelegd om natuurlijke vijanden te stimuleren in drie verschillende landbouwteelten die relevant zijn voor de Wase Polder. Bovendien wordt er actief ingezet op monitoring samen met de betrokken landbouwers om de plaaginsecten en natuurlijke vijanden op te volgen. Via gebiedsgericht maatwerk wordt er zo ingezet op een win-win voor landbouw en biodiversiteit.

Eerste veldproeven tonen beloftevolle resultaten

In samenwerking met Biobest en Boerennatuur Vlaanderen zijn de eerste proeven gestart in 2021 om door middel van specifieke bloemenranden meer natuurlijke vijanden aan te trekken in landbouwteelten, gefinancierd door het landbouwinnovatiefonds van de haven. Deze proeven werden uitgevoerd bij een lokale landbouwer in Kieldrecht. Met ajuinen als veelvoorkomende teelt biedt het aantrekken van natuurlijke vijanden via bloemenranden potentieel in het verminderen van gewasbeschermingsmiddelen tegen trips. De eerste resultaten lieten zien dat insecticiden achterwege gelaten konden worden zonder in te boeten op het vlak van plaagaantasting of opbrengst.

Inheemse bloemen en economische analyse in drie teelten

Tijdens het project worden specifieke soorten van inheemse, autochtone bloemen geselecteerd
voor een bloemenrand om natuurlijke vijanden in de bijhorende teelt aan te trekken, rekening
houdende met het bodemtype. Er worden proeven aangelegd bij minstens drie verschillende
landbouwteelten (suikerbieten, ajuinen en venkel). Daarvoor wordt minstens 2 km bloemenrand aangelegd van 6m breed (1,2ha). De aangelegde bloemenranden worden nauwgezet gemonitord op soortensamenstelling, populaties van nuttige- en plaaginsecten, onkruidbeheersing en beheer. De kosten en de baten worden bijgehouden voor een gedetailleerde economische kosten-baten analyse. Samen met de landbouwers zal Biobest de percelen en bloeiende akkerranden er langs nauwgezet monitoren. Hiervoor zullen voor deze teelten ook monitoringsprotocollen opgesteld worden, die vervolgens ook door de landbouwers kunnen gebruikt worden.

Verbinding met het Kiekendief-project voor landschapsbrede impact

Verder wordt binnen Randenrijk ook de link gemaakt met Kiekendief-project van Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Binnen dit project worden 90 ha kiekendiefvriendelijke teelten aangelegd in een langdurige samenwerking met landbouwers. Deze kiekendiefvriendelijke teelten zijn specifieke landbouwteelten die zowel voor de kiekendief als voor de landbouwer interessant zijn. De dubbeldoel teelten zijn een teeltrotatie van 6 jaar met luzerne, granen en andere agro-ecologische teelten. Daarnaast worden ook vaste randen aangelegd en kleine struiken of struweeltjes. Binnen Randenrijk zal kennis uitgewisseld worden met het Kiekendief-project en zal één van de randen naast een graanteelt uit het Kiekendief-project ook gemonitord worden door Biobest.

Advies en demonstraties voor landbouwers in de Wase Polder

Communicatie speelt een essentiële rol in het succes van deze maatschappelijke projecten in de streek rond de Waaslandhaven. Het is van groot belang om de landbouwers in de Wase Polder actief te betrekken en te informeren over de voordelen en de implementatie van FAB. Door de bundeling en verspreiding van bestaande kennis naar alle betrokkenen kunnen landbouwers beter geïnformeerde beslissingen nemen over het inzaaien en beheren van bloemenranden. Het op maat verstrekken van advies aan 15 geïnteresseerde landbouwers zal hen helpen om de FAB-praktijken effectief toe te passen op hun landbouwpercelen. Bovendien zullen de georganiseerde demonstraties tijdens het project een platform bieden om de resultaten van de proeven te delen en landbouwers te inspireren om deel te nemen aan duurzame landbouwpraktijken. Door een transparante en participatieve communicatieaanpak kunnen alle belanghebbenden samenwerken aan een meer duurzame en biodiverse toekomst voor de streek. Ook richting het beleid zullen aanbevelingen gecommuniceerd worden op basis van de resultaten van de monitoring en de kosten-baten analyse van de FAB-bloemenranden. Op die manier beogen we het bijsturen van subsidieverlening waar nodig.

Verhalen delen met burgers en streekpartners

Naast het betrekken van landbouwers is het van belang om de bredere gemeenschap te informeren via de regionale pers, een infosessie voor boeren en burgers en bestaande initiatieven voorduurzaamheid. Door het delen van verhalen van het landschap, met nadruk op bloemenranden en biodiversiteit, kunnen burgers worden geïnspireerd en betrokken bij de projecten rond de Waaslandhaven. Daarnaast dragen de inspanningen ook bij aan het imago van de landbouw. Voor de communicatie richting de brede bevolking van het Waasland werken we samen met Grenspark Groot Saeftinghe en Maatschappij Linkerscheldeoever.